Muziek als blikopener van het geheugen

Het horen van muziek uit de kindertijd en de jong-volwassenheid kan bij mensen met dementie herinneringen oproepen aan gelukkige momenten uit hun leven. Uit Amerika is een bijzonder idee van de stichting ‘Music and Memory’ gekomen: het iPod-project. Dit houdt in dat mensen met dementie een persoonlijke afspeellijst van liedjes krijgen aangeboden via een Mp3-speler. Deze lijst wordt samengesteld in overleg met de cliënt en de naasten. Het is van belang dat muziek gekozen wordt waar prettige herinneringen aan kleven: de schooltijd, de eerste liefde, een mooie dag in mei, een zomerhit of fijne dansmuziek. Interzorg is met het iPod-project gestart in Interzorg De Wijde Blik en De Slingeborgh in Assen. Momenteel wordt dit vanuit deze locaties gedistribueerd naar de andere locaties van Interzorg.

Ook maken we gebruik van Oer-radio’s welke worden ingezet op de eigen kamer van de cliënt. Hierop kunnen liederen worden gezet vanuit de persoonlijke afspeellijst waardoor mensen minder onrust ervaren. De Oer-radio is makkelijk te bedienen en zodoende nog lang zelfstandig te gebruiken door de cliënt.

Zingen is een manier van communiceren voor mensen met dementie. De herkenning van het lied stimuleert een deel van het geheugen. Mensen blijken zich tijdens het zingen meer te herinneren doordat ze een ander deel van het geheugen aanspreken. Ook zorgt het zingen voor een bewustere ademhaling. Dit kan ontspannend werken voor het lichaam. Meneer Kok komt altijd samen met zijn vrouw zingen: “Deze liedjes zongen we vroeger tijdens de zangles, en nu komen ze weer terug. Het is toch prachtig!” De dochter van mevrouw Brink vult hem aan: “We doen het samen. Ondanks de gaatjes die in het hoofd komen, kunnen we dit echt samen beleven. Dat is heel fijn.”

Voor wie?

• Voor alle cliënten die graag zingen (ongeacht de leeftijd).
• Voor alle naasten/mantelzorgers (als begeleiding en/of om mee te zingen) die op bezoek komen.

De Ronnie Gardiner Methode (RGM) is een vrolijke, gestructureerde, multi-sensorische oefenmethode voor de hersenen, waarbij ritme en muziek worden ingezet om beweging, spraak en cognitie te stimuleren. Doordat er meerdere hersengebieden tegelijkertijd geactiveerd worden (onder andere: zien, horen, motoriek, spraak en geheugen) is het een enorm sterke manier om de conditie van de hersenen te verbeteren.

RGM maakt op een speelse manier gebruik van ritme, muziek, beweging, spraak, gehoor, zicht en gevoel. Tijdens het oefenen leest de deelnemer de symbolen en ‘vertaalt’ deze naar de daarbij behorende beweging welke wordt uitgevoerd op het ritme van muziek. De kleur van een symbool geeft aan of de beweging rechts, links of met beide kanten moet worden uitgevoerd. Met de symbolen stelt de RGM-practitioner oefeningen (choreo-scores) samen, toegespitst op een doelgroep en op muziek die voor deze doelgroep geschikt is. Terwijl men de beweging uitvoert die hoort bij een specifiek symbool, spreekt men ook de naam van dit symbool uit. Hierdoor worden de verschillende hersengebieden tegelijkertijd geactiveerd.

Binnen Interzorg werken we op een aantal locaties met deze methode, dit wordt veelal in samenwerking met logopedisten gedaan.

Wanneer er geen draagkracht meer is om op een groep te zijn, werken we ook op individueel niveau met mensen. Op de eigen kamer van de cliënt maken we dan muziek met ze, of luisteren we naar muziek van vroeger, waardoor er soms gesprekken ontstaan.

Ook binnen de palliatieve zorg kan muziek nog veel toevoegen en rust geven. Dit kan op aanvraag ook worden verzorgd.

Wilt u meer weten over onze muziek-agogische werkwijze? Neemt u dan contact op met onze muziekagogen:

• Willeke Borst (w.borst@interzorg.nl) 
• Gonny Keij (g.keij@interzorg.nl)

Uiteraard kun u ook altijd contact opnemen met ons Klantencentrum, zij zullen u doorverbinden of verder helpen.